FUE (Follicular Unit Extraction՝ ֆոլիկուլյար միավորների էքստրակցիա) մեթոդով մազերի փոխպատվաստումը համարվում է մազաթափության դեմ պայքարի ժամանակակից և ամենանրբագույն եղանակներից մեկը։ Սակայն վիրահատական փուլն ինքնին ամբողջ գործընթացի միայն սկիզբն է։ Իրական փոփոխությունը սկսվում է վիրահատությունից հետո՝ վերականգնման և մազերի նոր աճի փուլում։
Որպեսզի արդյունքը լինի բնական, խիտ և երկարատև, չափազանց կարևոր է պատշաճ կերպով խնամել թե՛ փոխպատվաստված հատվածը, թե՛ ամբողջ մազածածկը, ինչպես նաև հետևել բժշկի ցուցումներին։ Ստորև ներկայացված է մանրամասն ուղեցույց՝ մազերի փոխպատվաստումից հետո՝ ըստ շաբաթների և ամիսների։
Առաջին 72 ժամը․ առավելագույն զգուշություն
Փոխպատվաստումից հետո առաջին երեք օրերն ամենակարևորներից են։ Այս ընթացքում փոխպատվաստված ֆոլիկուլները դեռևս չեն ամրացել, և ցանկացած մեխանիկական կամ քիմիական ազդեցություն կարող է վնասել դրանք։
Բուժառուն կարող է զգալ գլխի մաշկի ձգվածություն, թեթև ցավոտություն, այտուցվածություն կամ քոր։ Դոնորային գոտում նույնպես կարող են լինել թեթև անհարմարություններ։
Այս ժամանակահատվածում խստիվ արգելվում է լվանալ գլուխը, դիպչել կամ քերծել փոխպատվաստված հատվածը, կրել գլխարկ կամ պարանով սեղմվող հագուստ։ Քունը պետք է կազմակերպել այնպես, որ գլուխը լինի բարձր դիրքում՝ ցանկալի է օգտագործել երկու բարձ կամ հատուկ օրթոպեդիկ բարձ։
Բացի դրանից, խստորեն արգելվում է ծխել, ալկոհոլ օգտագործել, կծու ուտելիք ուտել, զբաղվել սպորտով կամ գտնվել արևի ուղիղ ճառագայթների տակ։
Առաջին շաբաթ․ կեղևների առաջացում և վերքամաշկում
Մոտավորապես 3–5-րդ օրվանից սկսած, բժիշկը կարող է թույլ տալ չափավոր լվանալ գլուխը՝ հատուկ՝ առանց սուլֆատների փափուկ շամպունով։ Շամպունը պետք է նոսրացնել ջրով և լցնել գլխամաշկին՝ առանց տրորելու։ Հետո անհրաժեշտ է զգուշորեն լվանալ տաք ջրով և մաքրել մազերը թղթե սրբիչով՝ միայն թեթևակի շփելով։
Այս ժամանակահատվածում փոխպատվաստված հատվածում ձևավորվում են փոքր կեղևներ։ Դրանք մաշկի բնական պաշտպանական ռեակցիան են և չպետք է հեռացվեն ձեռքով։ Դրանք պետք է ընկնեն բնական ճանապարհով, հակառակ դեպքում հնարավոր է վնասվել ֆոլիկուլը և ազդեցություն ունենալ աճող մազի վրա։
Խստորեն արգելվում է արևի ուղիղ ճառագայթներից օգտվելը, քրտնարտադրող գործողությունները, ինչպես նաև քիմիական միջոցների կիրառումը գլխամաշկին առանց բժշկի հանձնարարության։
Երկրորդ շաբաթ․ կեղևների թափում և մազաթափություն
7–10-րդ օրերից սկսած, կեղևները սկսում են ընկնել։ Միաժամանակ բուժառուն կարող է նկատել, որ փոխպատվաստված մազերն ընկնում են։ Սա նորմալ և կանխատեսելի երևույթ է, որը հայտնի է որպես «շոկային մազաթափություն»։
Իրականում ընկնող մազը մազափնջի արտաքին հատվածն է, իսկ ֆոլիկուլը շարունակում է մնալ մաշկի տակ և ապագայում կսկսի արտադրել նոր մազ։
Այս փուլում կարող է պահպանվել որոշակի քոր կամ չորություն։ Որոշ դեպքերում բժիշկը կարող է առաջարկել օգտագործել խոնավեցնող լոսյոններ կամ հատուկ բուժիչ լուծույթներ։
Թույլատրվում է կրել ազատ գլխարկներ՝ արևից պաշտպանվելու նպատակով։ Այս ժամանակահատվածում բուժառուն կարող է վերադառնալ իր առօրյա գործերին՝ բացառությամբ ֆիզիկական ծանրաբեռնվածության։
Երրորդ-չորրորդ շաբաթ․ «շոկային» մազաթափություն
Այս փուլում մեծ մասը փոխպատվաստված մազերի ընկնում է։ Որոշ բուժառուներ կարող են նկատել նաև հարակից՝ բնական մազերի ժամանակավոր մազաթափություն։ Սա պայմանավորված է միջամտության հետևանքով գլխամաշկի և ֆոլիկուլների արձագանքով։
Սա բնական փուլ է, և անհանգստանալու կարիք չկա։ Ֆոլիկուլները շարունակում են մնալ ակտիվ և անցնում են հանգստի փուլ, որը նախորդում է նոր մազերի աճին։
Այս ընթացքում կարելի է շարունակել լվանալ մազերը՝ բժշկի հստակ ցուցումներին համապատասխան։ Արգելվում է օգտագործել ներկեր, քիմիական բուժումներ, տաք սանրեր, ինչպես նաև ենթարկվել արևի ինտենսիվ ազդեցության։ Եթե բժիշկը թույլ տա, կարելի է սկսել գլխամաշկի մեղմ մերսում՝ արյան շրջանառությունը խթանելու նպատակով։
Երկրորդ-երրորդ ամիս․ հանգստի փուլ
Այս փուլում արտաքին փոփոխությունները գրեթե նկատելի չեն։ Փոխպատվաստված մազերն արդեն ընկել են, իսկ նորերը դեռ չեն սկսել աճել։ Սակայն ներքին մակարդակում ակտիվ գործընթացներ են ընթանում․ ֆոլիկուլները ամրանում են, գլխամաշկի շրջանառությունը կարգավորվում է, և սկսվում է նախապատրաստությունը աճի փուլի համար։
Բազմաթիվ մասնագետներ խորհուրդ են տալիս այս փուլում նաև կատարել լուսանկարներ՝ փոփոխությունները արձանագրելու համար, քանի որ տեսանելի արդյունքները կսկսեն ի հայտ գալ առաջիկա ամիսներին։
Չորրորդ-վեցերորդ ամիս․ նոր մազերի առաջացում
Այս շրջանում սկսում են աճել առաջին նոր մազերը։ Դրանք սովորաբար լինում են բարակ,բաց գույնի և աճում են անհավասար՝ տարբեր հատվածներում տարբեր տեմպերով։ Սա լիովին նորմալ է։
Որոշ դեպքերում հնարավոր է գլխամաշկի վրա նկատել փոքր բշտիկներ կամ պզուկանման գոյացություններ։ Դրանք առաջանում են, երբ նոր մազը փորձում է դուրս գալ մաշկի միջով։ Այդ դեպքերում անհրաժեշտ է հետևել մաշկի հիգիենային և, անհրաժեշտության դեպքում, խորհրդակցել բժշկի հետ։
Այս փուլում հնարավոր է նաև սկսել կիրառել մազերի աճը խթանող միջոցներ՝ ըստ բժշկի նշանակման, ինչպես օրինակ՝ մինօքսիդիլ կամ PRP թերապիա։
Վեցից ինն ամիս․ մազերի ակտիվ աճ
Նոր մազերն սկսում են նկատելիորեն երկարել և խտանալ։ Դրանք աստիճանաբար ձեռք են բերում բնական գույն, կառուցվածք և թափանցիկություն։ Կարծրությունն ու գանգուրությունը նույնպես ժամանակավոր են․ մազը դեռ «հիշում» է հետվիրահատական փուլը և պահանջում է ժամանակ բնական վերականգնման համար։
Բուժառուն կարող է կտրել մազերը, կատարել հարդարում, օգտագործել մազերի պահպանման մեղմ միջոցներ։ Սակայն խորհուրդ է տրվում խուսափել ալկոհոլ պարունակող արտադրանքներից, ամոնիակ պարունակող ներկերից և շատ տաք ջերմության ազդեցությունից։
Նույն փուլում հնարավոր է վերլուծել արդյունքը՝ համեմատելով մինչվիրահատական և ընթացիկ լուսանկարները։
Իննից տասներկու ամիս․ գրեթե ամբողջական արդյունք
12 ամսվա շրջանը համարվում է գրեթե վերջնական արդյունքի ձևավորման փուլը։ Փոխպատվաստված մազերը արդեն ունեն բավարար երկարություն, հաստություն, կառուցվածք և արտաքին տեսք։ Դրանք սկսում են ամբողջությամբ նմանվել բնական մազերին, և բուժառուն կարող է ազատությամբ կատարել իրենց խնամքը՝ ինչպես նախկինում։
Այս փուլում կարելի է կատարել ներկում (հարկավոր է ընտրել առանց ամոնիակի ներկեր), ջերմային հարդարում, օգտագործել սանրեր և այլ պարագաներ։
Բժիշկները խորհուրդ են տալիս շարունակել մազերի առողջության պահպանման համար նախատեսված սննդակարգը, ինչպես նաև պարբերաբար խնամել գլխամաշկը՝ խոնավեցնող միջոցներով։
Տասներկուից տասնութ ամիս․ վերջնական արդյունք
18 ամիս անց փոխպատվաստման արդյունքը համարվում է վերջնական։ Մազերն ունեն կայուն աճ, բնական փայլ, կառուցվածք և խտություն։ Դրանք դառնում են լիարժեքորեն ձեր մարմնի մաս և այլևս չեն պահանջում հատուկ խնամք։
Եթե որոշ հատվածներում պահպանվում է խտության թուլություն կամ եթե բուժառուն ցանկանում է ավելի խիտ մազածածկ, հնարավոր է քննարկել երկրորդ փոխպատվաստման հարցը՝ բժշկի առաջարկությամբ։
Եզրափակում
FUE մեթոդով մազերի փոխպատվաստումը համարվում է ամենապահանջված, ժամանակակից և քիչ ինվազիվ լուծումներից մեկը ինչպես Հայաստանում, այնպես էլ ամբողջ աշխարհում։ Երևանը վերջին տարիներին դարձել է բժշկական տուրիզմի կենտրոն՝ շնորհիվ իր որակյալ բժշկական ծառայությունների, մատչելի գների և փորձառու մասնագետների։ Այստեղ իրականացվող մազերի փոխպատվաստման գներն զգալիորեն ավելի հասանելի են՝ համեմատած եվրոպական և տարածաշրջանային շատ երկրների։ Բացի մազերի փոխպատվաստումից, Երևանում մեծ պահանջարկ ունեն նաև պլաստիկ վիրահատությունները՝ ռինոպլաստիկա, բլեֆարոպլաստիկա, լիպոսակցիա և այլ միջամտություններ։
Սակայն նույնիսկ լավագույն արդյունքները հնարավոր են միայն վիրաբույժի հմտության և բուժառուի հետևողական վերաբերմունքի դեպքում։ Յուրաքանչյուր փուլ, շաբաթ և ամիս կարևոր նշանակություն ունեն՝ ցանկալի արդյունքի հասնելու գործում։
Համբերությունը, ճիշտ խնամքը և բժշկի ցուցումներին հետևելը հիմնական նախապայմաններն են բնական տեսք ունեցող, երկարատև արդյունքի համար։